Een kroon is een speciale overkapping van metaal of porselein (of beide), die over een beschadigde of sterk gevulde tand of kies wordt aangebracht. De kroon bestaat uit één stuk en geeft meer stevigheid en bescherming aan de tand of kies onder de kroon. Uw tandarts zorgt ervoor dat de kroon wordt aangepast aan de vorm en kleur van uw eigen tand of kies. Daardoor blijft het een natuurlijk geheel is en past het goed in uw mond.
Een brug wordt gemaakt ter vervanging van één of meer ontbrekende tanden en/of kiezen. Een brug zit vast aan twee of meer pijlers. Dat zijn afgeslepen tanden of kiezen aan weerszijden van de open ruimte van de ontbrekende tand of kies. Een brug bestaat uit twee of meer kronen die op pijlers passen en een brugtussendeel, ook wel ‘dummy’ genoemd. Deze bestaat uit één of meer kunsttanden en/of kiezen die op de plaats van de open ruimte komen.
Waarom een Kroon of Brug?
Er zijn meerdere redenen voor het toepassen van een kroon of brug:
- Tandbederf; Een tand is zo zwaar beschadigd door bederf, dat het onmogelijk is om deze te herstellen met normale vullingen
- Cosmetisch; Grote vullingen, met name oude, kunnen anders van kleur zijn en er niet mooi uitzien. Tanden kunnen deels afgebrokkeld en misvormd zijn.
- Ongeluk; Tanden kunnen beschadigd zijn door een ongeluk
- Ontbrekende tand; om diverse redenen kan een er een tand ontbreken (hierbij wordt eerst een implantaat ingebracht, die vervolgens wordt afgewerkt met een kroon) of er wordt direct een brug geplaatst.
Door een kroon kan bij vergevorderd tandbederf (cariës), na een wortelkanaalbehandeling of een ernstige beschadiging, ondanks veel verlies van (weefsel)structuur, de tand of kies behouden blijven. Een kroon herstelt de functie en esthetiek van de tand of kies.
De brug is vaak een goed alternatief en een goedkopere optie in vergelijking met een implantaat. Als er een tand mist, is het vaak de goedkoopste en snelste manier om zowel esthetisch als praktisch de lege plek in uw mond van een tand te voorzien.
De behandeling
Voor het plaatsen van een kroon of brug zijn meerdere bezoeken aan de tandarts nodig. De tandarts kan u vertellen hoeveel afspraken bij u nodig zullen zijn. Een kroon of brug wordt niet direct in uw mond gemaakt, maar in een tandtechnisch laboratorium. Dat vergt ongeveer een tot twee weken. De behandeling verloopt in de volgende stappen.
Wat u kunt verwachten na de behandeling
De kroon zal aanvoelen als een natuurlijke tand. Ook de brug zal geen onnatuurlijk gevoel geven. De kleur van de kroon wordt aangepast aan de rest van uw tanden en zal daardoor dus niet opvallen. Als de kroon of brug toch niet lekker zit of als er een ander probleem is, schroom dan niet om contact op te nemen met uw tandarts. Hij kan uw ongemakken verhelpen.
De kroon of brug blijven, afhankelijk van de gezondheid van de tand of kies die eronder zit, vele jaren zitten. Het is belangrijk om te weten dat een kroon of brug de kies niet volledig ongevoelig maakt voor tandbederf. De kies moet dus goed worden schoongehouden. Uw tandarts zal u hierover adviseren.
Afslijpen van de tand of kies
Allereerst wordt een deel van de tand of kies afgeslepen, totdat er genoeg ruimte is om een kroon of brug te maken. Zo nodig krijgt u hierbij plaatselijke verdoving.
Afdruk maken
Vervolgens maakt de tandarts een afdruk van uw hele kaak of het gedeelte waarin zich de afgeslepen kies bevindt. Hiervoor drukt de tandarts een afdruklepel met een rubberachtige massa in uw mond. Zo ontstaat een afdruk waarin later in een tandtechnisch laboratorium gips wordt gegoten. Op dit gipsmodel wordt de kroon of brug gemaakt.
Beetregistratie
Een beetregistratie is een afdruk van de tegenovergelegen kaak. Die maakt de tandarts met een wasplaatje. Met de beetregistratie bepaalt de tandarts hoe de tanden en kiezen van uw onder- en bovenkaak op elkaar passen.
Kleur bepalen
Samen met uw tandarts zoekt u een geschikte kleur uit.
Noodvoorziening
Voor uw comfort en ter bescherming van de afgeslepen tand of kies maakt de tandarts een noodvoorziening (tijdelijke kroon). Eet er geen harde of kleverige producten mee: de tijdelijke kroon is daar niet op berekend. Neem contact op met de tandarts als de tijdelijke kroon breekt of losraakt.
Vastzetten
Bij de laatste afspraak past uw tandarts de kroon of brug in uw mond en zet hem vast. Aan de binnenzijde van de kroon of brug brengt hij een snelhardend cement aan. Vervolgens schuift hij de kroon of brug op zijn plaats en drukt hem stevig aan.
Opbouw
Als uw tand of kies te weinig houvast biedt voor een kroon of brug, kan uw tandarts eerst een opbouw maken. Hij lijmt de opbouw met een pin in het wortelkanaal vast. Dan plaatst hij de kroon of brug over de opbouw.
